Buxheti i shtetit gjatë vitit të kaluar për arsimin parauniversitar, pra atij të detyrueshëm, cikël 9-vjeçar plus arsimin e mesëm, ka qenë në 29 miliardë lekë. Këto para kanë shkuar për pak më shumë se 300 mijë nxënës, duke qenë se viti shkollor preket nga dy buxhete. Viti i kaluar akademik numëronte 319 mijë nxënës në arsimin e detyrueshëm, ndërsa viti aktual 296 mijë nxënës.
Duke bërë një llogaritje të thjeshtë rezulton se shtetit shqiptar, një nxënës i kushton mesatarisht rreth 100 mijë leke në vit. Në rast se buxheti i 2019 për arsimin do të ishte i njëjtë edhe në 2019-ën, atëherë një nxënës do të kushtonte mesatarisht 97 mijë lekë, ndërkohë që vitin e kaluar akademik kosto fiksohej në vetëm 90 mijë lekë. Tendenca e viteve të fundit, e rënies së numrit të nxënësve, efekt i padiskutueshëm i ristrukturimit demografik të shoqërisë shqiptare, përkthehet në më shumë shpenzime për nxënës, e për rrjedhojë në efiçencë më të lartë.
Por, a janë të mjaftueshme 100 mijë lekë në vit për 1 nxënës nga taksat tona? Kur bëhet fjalë për arsimin, nuk do të jenë asnjëherë mjaftueshëm. Kjo merr një peshë tjetër po të bëjmë një krahasim me vendet më të zhvilluara. P.sh mesatarja e vendeve të OECD fiksohet në $9400 për nxënës, ose 10 herë më e lartë se një nxënës shqiptar. Për vende si Shtetet e Bashkuara norma ngjitet në $12 mijë për nxënës. Për vende europiane si Zvicra, shuma ngjitet në $14.900 për nxënës, ndërkohë që për vende si Meksika zbret në $2900 për nxënës.
