HOOVER/Rusia dhe fuqia e Amerikes ne Lindjen e Mesme.

Hënë, 07 September 2020 10:46

 

Asgjë nuk është e huaj sesa nocioni, i mbajtur gjerësisht, se Rusia është një e porsaardhur në Lindjen e Mesme. Pasi shtriu sundimin e saj në atë që tani quhet Ukraina e Jugut në fund të shekullit XVIII territoret e saj kufizoheshin me Perandorinë e gjerë Osmane. Konflikti me Osmanët, asnjëherë i fjetur, shpërtheu në luftë në mesin e shekullit të nëntëmbëdhjetë kur ambicia e Rusisë për të vepruar si mbrojtëse e të gjithë të krishterëve në Tokën e Shenjtë provokoi Britanikët dhe Francezët për të shpëtuar pozicionin e Sulltanit duke dërguar forca ekspeditive në Krime . Osmanët morën anën e Gjermanisë dhe Austro-Hungarisë në Luftën e Parë Botërore, dhe rusët nga ana tjetër hapën një front jugor kundër tyre. Revolucioni i Tetorit 1917 tronditi kaleidoskopin e marrëdhënieve ndërkombëtare. Për një kohë qeveria Sovjetike në Moskë kishte pak mundësi për të ndërhyrë në punët e Lindjes së Mesme përveç në formën e propagandës së saj komuniste. Por Lufta e Dytë Botërore i dha kaleidoskopit një tronditje tjetër duke rritur jashtëzakonisht ndikimin global të BRSS. Nga fundi i viteve 1950, një sërë vendesh - Egjipti, Siria, Iraku dhe Libia - u bënë shtete klientë sovjetike. Në vitin 1979, Moska pushtoi Afganistanin.

Perestrojka e Gorbachëv në fund të viteve 1980 dhe depresioni ekonomik që goditi Federatën Ruse gjatë gjithë viteve 1990 detyroi një pauzë në ushtrimin e ndikimit në Lindjen e Mesme. Por nga kthesa e mijëvjeçarit, ndërsa ekonomia ruse u rikuperua, Vladimir Putin iu kthye një politike të jashtme që kërkonte të rigjallëronte aktivitetet e Rusisë në të gjithë rajonin. Ndërhyrja ushtarake siriane e cila filloi në 2015 ishte një pjesë e kësaj strategjie gjeopolitike.

 

Për Moskën, Lindja e Mesme përbënte një terren prove për të menduarit e saj mbi politikën e jashtme. Putini u bë mbrojtës i ‘multipolaritetit’ në politikën globale. Thelbi i këtij orientimi është ideja që Amerika e kishte zotëruar atë në botë për shumë kohë. Udhëheqësit rusë u ankuan se pushteti amerikan kishte qenë i pakontestueshëm në dekadën e fundit të shekullit XX dhe se rezultati ishte kaos dhe shqetësim në shumë vende. Kremlini, përveç kundërshtimit të qëllimit të pretenduar të Uashingtonit për 'hegjemoni' të vazhdueshme, deklaroi se Perëndimi bëri gabime thelbësore duke gabuar në Lindjen e Mesme dhe duke rrëzuar regjimet në Irak dhe Libi. Putini ka argumentuar vazhdimisht se eksporti i vlerave liberale në rajon shkatërroi traditat e brendshme dhe destabilizoi shoqëritë e tëra. Kjo, sipas tij, hapi hapësirën për organizatat xhihadiste që të shfaqen dhe të sfidojnë strukturat kombëtare të pushtetit. Përkundrazi, Rusia është krenuar me mbështetjen e qeverive ekzistuese dhe udhëheqësve të tyre, pavarësisht nëse ata janë përgjegjës për abuzimin e rëndë të qytetarëve të tyre.

Needshtë e panevojshme të theksohet, administrata e Putinit nuk po vepronte në një frymë altruizmi duke garuar për të shpëtuar Bashar al-Asadin në Siri në 2015. Rusia po kap shansin e saj për të mbushur vakumin e lënë nga Presidentët e SHBA Obama dhe Trump. Këtu udhëheqja ruse ka ecur nëpër një derë të hapur. Në nxitjen e autoritarizmit sirian, për më tepër, ai po vepron për të shuar lëvizjen mbarëbotërore për demokratizim. Shembuj të demokracive të reja nuk janë të mirëpritur nga Kremlini sepse ato mund të krijojnë një precedent që elektorati i Rusisë të imitojë. Në vitet e para të shekullit aktual, perspektiva e një shoqërie të lirë në pragun e Rusisë u trazua nga revol revolucionet me ngjyra ’në Gjeorgji dhe Ukrainë dhe politika e Putinit ishte të destabilizonte administratat demokratike me mjete të drejta ose të gabuara. Zakonisht faull. Të dy Gjeorgjia dhe Ukraina kanë provuar pushtimin nga forcat e Federatës Ruse, dhe aneksimi i Krimesë dhe lufta e vazhdueshme në Donbas tregon qëndrueshmërinë e vendosmërisë së Putinit.

Ky qëndrim tregoi hipokrizinë dhe mospërputhjen e angazhimit të Rusisë për legjitimitetin e qeverive ekzistuese. Kufijtë, territori dhe populli nuk do të thonë asgjë për Putinin kur i sheh ato si kërcënuese të interesave kombëtare ruse. Dhe ndërsa forcat e tij nuk kanë arritur të gjunjëzojnë Ukrainën dhe të bien dakord për integrimin me Rusinë, ndërhyrja ushtarake në Siri e ka mbajtur Assadin në pushtet dhe i ka mundësuar Putinit të konsolidojë praninë dhe ndikimin e Rusisë atje. Si rezultat, Rusia ka krijuar një terren të fortë në të gjithë Lindjen e Mesme.

Objektivat e tij në të gjithë rajonin mbështeten nga diplomacia aktive dhe një objektiv kryesor është të zëvendësojë Shtetet e Bashkuara si fuqia më e madhe e jashtme e Lindjes së Mesme. Ky fokus përfshin operacione komplekse, me shumë vende, dhe fondamentalizmi fetar nuk është pengesë për kërkimin e miqve nëse Kremlini percepton një mundësi për të përhapur rrjetën e saj të ndikimit. Irani, armiku i Amerikës që nga viti 1979, është gjykuar me siguri. Arabia Saudite është një aleat i ngushtë i amerikanëve, por gjithashtu, ka marrë një përshëndetje politike në Moskë. Kjo udhë e dyfishtë diplomatike ka pasur telashet e saj. Në 2016, Rusia tejkaloi kufirin duke filluar sulme ajrore nga një bazë iraniane ndaj organizatave xhihadiste në Irak; në vitin 2020, Rusia u përpoq të prishte marrëveshjen e OPEC-ut të udhëhequr nga Sauditi për të ulur prodhimin e hidrokarbureve si një mjet për të rritur çmimet e eksportit në tregun botëror. Në të dy rastet, aktiviteti rus u rregullua për të mbajtur marrëdhëniet miqësore. Ka provuar se ka kufij për fuqinë e Moskës në terren.

Kompleksiteti i plotë i rajonit është një faktor më tej sesa përjashton ndjekjen e një politike të njëtrajtshme. Talibanët afganë janë xhihadistë dhe megjithatë Rusia, duke shpresuar të anulojë ndikimin e SHBA në Afganistan, hapi bisedime me udhëheqësit e tyre në Doha. Turqia dhe Siria e Asadit kanë qëllime të kundërta dhe me të vërtetë janë përplasur, dhe megjithatë Putini i ka dhënë përparësi një marrëdhënie pozitive me Presidentin Turk Erdo whilean, ndërsa sidoqoftë mbështet Asadin. Përsëri, përpjekja për të minuar ndikimin e SHBA është më e rëndësishmja në mendjen e Putinit. Në të njëjtën mënyrë, Moska i ka furnizuar ndihmë ushtarake gjeneralit rebel libian Khalifa Haftar i cili lufton për të shtypur Qeverinë e Marrëveshjes Kombëtare të njohur nga KB.

Për Rusinë, sqarimi i qëllimeve amerikane është akoma më i vonuar. Një krahasim historik është i dobishëm këtu. Kur Presidenti Reagan dhe Sekretari i Shtetit Shultz biseduan me Gorbachëv, ishte normë që konturet e gjera të marrëveshjeve të bëheshin publike. Kjo transparencë rriti aprovimin e vendimeve nga publiku. Megjithatë, që nga viti 2016, ka pasur një mungesë drastike të transparencës, dhe nganjëherë administrata ruse ka qenë më komunikuese sesa ajo amerikane - dhe është vështirë të jetë e arsyeshme të varet nga informacioni i siguruar kryesisht nga Ministri i Punëve të Jashtme Sergei Lavrov. Në të njëjtën kohë, ndërhyrja e Rusisë në politikën amerikane ka qenë e vazhdueshme. Ndërsa Presidenti Trump ka pohuar se ai dhe Putini kanë një marrëdhënie të dobishme për të dy vendet, ligësia e Moskës në tokën Amerikane ende nuk është eliminuar.

Për të qenë të sigurt, Amerikës i mungon aftësia për hakmarrje simetrike thjesht sepse në Rusi, ndryshe nga Shtetet e Bashkuara, rezultati i zgjedhjeve presidenciale dihet paraprakisht dhe imun ndaj ndikimit të jashtëm. Sanksionet ekonomike amerikane i kanë shkaktuar më pak dëme Rusisë sesa pritej gjerësisht dhe reagimi amerikan ndaj ndërhyrjeve politike ruse nuk ka arritur ende të japë goditje vendimtare. Instrumentet e fuqisë IT janë gjithmonë në dispozicion. Mbi të gjitha, SH.B.A. duhet të ngrejë lojën e saj në vendosjen e avantazhit të paçmuar të 'fuqisë së saj të butë' në bindjen e popullit rus se problemet e Amerikës nuk janë me ta, por me elitën politike dhe të biznesit që sundon mbi ta. Dhe sundon mbi ta në dëm të rëndë të vendit të tyre. Loja është aktive. Ose duhet të jetë.

 

 

 

 

Login to post comments

Lajmet e fundit

Mbrëmje e madhe në Champions/ Bayern-Arsenal dhe City-Real, gjithçka e hapur për në gjysmëfinale

Sport

Mbrëmje e madhe në Champions/ Bayern-Arsenal dhe City-Real, gjithçka e hapur për në gjysmëfinale

Sonte në mbrëmje do të mësohen dy “biletat” e tjera gjysmëfinale të Champions-it.   Në orën 21:00 do të luhen Manchester City-Real Madrid dhe Bayern Munchen-Arsenal. Manchester City duket disi më favorit pas...

Nderimi i Patti Smith-it për Dua Lipën

Show-biz

Nderimi i Patti Smith-it për Dua Lipën

Tre vjet pas pasi filloi të publikohet lista me 100 pionierët revolucionar të revistës TIME në fusha të ndryshme të jetës, Dua Lipa zbukuron kopertinën e saj të re si një nga njerëzit më...

“Markat, ndikimi kryesisht nga Perëndimi”

Media

“Markat, ndikimi kryesisht nga Perëndimi”

Flet Era Xhabafti, zv.menaxhere e përgjithshme e kompanisë “Mini Invest Albania”   Ndonëse pandemia ka ndikuar në kërkesën për më shumë komoditet, kërkesat janë që edhe rehatia të jetë me marka. Kështu shprehet...