Për herë të parë, kështu lindin planetet, zbulohen imazhet e rralla të krijimit

Tuesday, 03 July 2018 12:40

Lindja e një planeti nga një disk gazi dhe pluhuri nuk mund të ishte vërejtur kurrë. Për herë të parë, teleskopi VLT në Kili kapi një imazh në konstelacionin Centaur.

Teleskopi shumë i madh (VLT) i vendosur në Kili ka kapur një imazh krejtësisht të ri: lindjen e një ekzoplaneti. Nëpërmjet instrumentit ‘Spherë’ (Spectro-polarimetrike High-kontrast Exoplanet Research) gjithcka mund të  fotografohet direkt.

Ajo rrotullohet rreth yllit xhuxh PDS70, në konstalacionin ‘Centaurus’. Për të marrë fotot, hulumtuesit përdorin një ‘coronagraphi’ e cila lejon për të bllokuar dritën që vjen nga ylli dhe lejon të zbulohet disku rreth yllit, e njëtë si në një eklips. Disk gati planetar shtrihet rreth yllit. Ajo përbëhet nga gaz dhe pluhur. I quajtur PDS70b, planeti vazhdon të rritet me rritjen e materialeve që gjenden në disk.

Dy artikuj të botuar në revistën Astronomy & Astrophysics detajojnë këtë zbulim nga një ekip ndërkombëtar. "Deri më sot, vetëm një pjesë të vogël të vëzhgimeve çoi në zbulimin proto në disqet e pluhurit", shpjegon Miriam KEPPLER, autori kryesor i studimit, në emër të paracaktuar dhe studiues në Institutin Max Planck të astronomi. "Rezultatet e KEPPLER të na japë një perspektivë të re në fazat e hershme, komplekse dhe kuptohet dobët, i evolucionit planetare, duke na ndihmuar me të vërtetë kuptojnë procesin e formimit të planetëve," shtoi André Müller, nga i njëjti institut.

Jo pa vështirësi, ‘Sphere’ ka analizuar gjatesi vale të dritës PDS70b dhe të nxjerr një përfundim me disa nga karakteristikat e tij. Shkencëtarët ishin në gjendje të përcaktojnë se ishte një gjigant i gazit, si Jupiteri, por shumë më i madh. Temperatura e këtij plani gjigant të gaztë mund të arrijë në sipërfaqe një temperaturë prej 1000 gradë Celsius, e cila është shumë më e lartë se ajo që gjendet në sistemin diellor.

Edhe pse fotografia tregon planetin si shumë afër yllit të saj, distanca e saj është e krahasueshme me atë të Uranit në raport me Diellin tonë. Kjo vërteton llogaritjet e astronomëve që gjigandët e gaztë formohen, mjaft larg yllit të tyre. "Pas më shumë se një dekadë për të ndërtuar këtë teknologji të lartë ‘Sphere’ na lejon të korrin frytet e përpjekjeve tona me zbulimin e planeteve foshnja" shprehet në një deklaratë Thomas Henning, drejtor i Institutit Max Planck në astronomi dhe udhëheqës i ekipeve. 

Video

Login to post comments

Lajmet e fundit

Tritan Shehu: Konferenca Anestezi-Reanimacionit, paraqitje arritjesh e perspektivash profesionale e shkencore.

Politikë

Tritan Shehu: Konferenca Anestezi-Reanimacionit, paraqitje arritjesh e perspektivash profesionale e shkencore.

Nga Tritan Shehu: Konferenca Anestezi-Reanimacionit, paraqitje arritjesh e perspektivash profesionale e shkencore.Prej dy ditesh ne Hotel “Tirana” po zhvillon punimet, e ndare ne dy auditore, Konferenca e Pare Nderkombetare, njekohesisht dhe...

'Drejt Gjermanisë', UEFA publikon disa nga fotot më ikonike të Shqipërisë

Sport

'Drejt Gjermanisë', UEFA publikon disa nga fotot më ikonike të Shqipërisë

Shqipëria u kualifikua për herë të dytë në historinë e saj, në një kampionat Europian.   Kuqezinjtë i mbyllën kualifikueset në vendin e parë, duke lënë pas kombëtare të forta si Çekia...

Mbrëmje e madhe në Champions/ Bayern-Arsenal dhe City-Real, gjithçka e hapur për në gjysmëfinale

Sport

Mbrëmje e madhe në Champions/ Bayern-Arsenal dhe City-Real, gjithçka e hapur për në gjysmëfinale

Sonte në mbrëmje do të mësohen dy “biletat” e tjera gjysmëfinale të Champions-it.   Në orën 21:00 do të luhen Manchester City-Real Madrid dhe Bayern Munchen-Arsenal. Manchester City duket disi më favorit pas...